
Een knekelput of knekelgraf
is een verzamelgraf waar beenderen van overledenen in worden verzameld nadat het oorspronkelijke graf van de overledene is geruimd. Wanneer dit in een gebouw gebeurt, wordt gesproken van een ossuarium of knekelhuis.
Vaak worden de overblijfselen van verschillende overledenen samen in een knekelput herbegraven. Ook gebeurt het wel eens dat de beenderen van overledenen in dozen worden herbegraven in een knekelput om zo de vermenging van beenderen van verschillende mensen te kunnen voorkomen. Dit is echter een mogelijkheid die weinig wordt uitgevoerd.
Ossuarium
De knekelput is de effectieve laatste rustplaats. Vele mensen weten niet wat een knekelput omvat. Een knekelput is een groot
graf waarin de stoffelijke resten van overledenen samen in worden begraven na afloop van de concessie of minimum
grafduur van tien jaar (in Vlaanderen). Deze knekelput is meestal ook aanwezig op hetzelfde kerkhof als waar men de stoffelijke resten gaat ruimen.
Een ossuarium: we geven graag een concreet voorbeeld:
Grootmoeder is tien jaar geleden begraven, ze ligt niet in een graf met concessie maar in een gewoon graf met minimale grafduur van tien jaar. Na deze tien jaar gaat de gemeente die verantwoordelijk is voor dit kerkhof, over tot het ontruimen van het graf van grootmoeder.
Wat de meeste mensen zich dan afvragen is: waar gaan de stoffelijke reste van grootmoeder naartoe? Wel, het antwoord is kort:
ofwel worden ze door gespecialiseerde bedrijven verbrand of naar de knekelput op hetzelfde kerkhof overgebracht.
De grote vraag is, wordt het overbrengen en ruimen van deze graven wel met respect volbracht? Op bepaalde Waalse
kerkhoven zijn deze knekelputten zeer slecht afgedekt. Op verschillende plaatsen heeft men hierover al maatregelen getroffen. Er zijn
bedrijven die elk lichaam apart in een nieuwe lijkkist begraven, dit in een knekelput.

Is de knekelput nog van deze tijd?
Algemene graven worden na een aantal jaren geruimd. Nabestaanden kunnen desgewenst de grafrechten verlengen of het stoffelijk overschot laten herbegraven. Willen ze dat niet, dan verdwijnen de resten in een zogenaamde knekelput, ook wel verzamelgraf genoemd. De knekelput stond de laatste tijd onder vuur van enkele nabestaanden die het een respectloze manier van omgaan met menselijke resten vinden. Hoe kijken beheerders hier tegenaan? Is de knekelput nog wel van deze tijd?
Ik heb de indruk dat weinig mensen zich ermee bezighouden. Het is ook ver weg: als je al nadenkt over je eigen dood, dan toch nog niet over wat er jaren daarna met je beenderen zal gebeuren.”
Cremeren van de stoffelijke resten. “Als iemand destijds gekozen heeft voor begraven, vind ik het onethisch om hem of haar daarna alsnog te laten cremeren. Je kunt erover discussiëren of herbegraven in een anonieme put goed is, maar de overledene ligt nog wel op dezelfde begraafplaats.” Volgens de wet is crematie na ruiming van een graf trouwens alleen mogelijk als hiervoor opdracht is gegeven door de persoon die indertijd ook opdracht heeft gegeven voor de begrafenis, of de persoon die redelijkerwijs in diens plaats is getreden.
